صنعت نمایشگاهی جهان، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای توسعه تجارت و صادرات، در سال‌های اخیر شاهد تحولات چشمگیری بوده است. بر اساس گزارش اتحادیه جهانی نمایشگاه‌ها(UFI)، این صنعت در سال 2024 درآمدی بالغ بر 40 میلیارد دلار ایجاد کرد و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 با رشد سالانه 6.8 درصد به 58 میلیارد دلار برسد. نمایشگاه‌ها با گردهم‌آوردن تولیدکنندگان، تجار و سرمایه‌گذاران، نقشی کلیدی در تقویت صادرات و پیوند اقتصادهای ملی با بازارهای جهانی ایفا می‌کنند.
نمایشگاه‌های بین‌المللی مانند CES در لاس‌وگاس، هانوفر مسه در آلمان و Beautyworld Middle East در دبی، با جذب میلیون‌ها بازدیدکننده و هزاران شرکت، بستری برای معرفی نوآوری‌ها و امضای قراردادهای تجاری فراهم می‌کنند. برای مثال، هانوفر مسه 2024 با 4000 غرفه‌دار و 130 هزار بازدیدکننده، قراردادهایی به ارزش 10 میلیارد یورو تسهیل کرد. این رویدادها با ارائه فناوری‌های دیجیتال مانند پلتفرم‌های B2B مجازی و واقعیت افزوده، تجربه‌ای یکپارچه برای شرکت‌کنندگان ایجاد کرده‌اند. گزارش UFI نشان می‌دهد که 78 درصد شرکت‌های حاضر در نمایشگاه‌ها، پس از رویداد شاهد افزایش 20 درصدی در صادرات خود بوده‌اند.
پایداری، یکی از روندهای اصلی این صنعت است. نمایشگاه‌ها با کاهش ردپای کربن از طریق غرفه‌های بازیافت‌پذیر و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، به تقاضای مصرف‌کنندگان برای مسئولیت زیست‌محیطی پاسخ داده‌اند. برای نمونه، نمایشگاه Expo 2025 اوزاکا در ژاپن با شعار «طراحی آینده پایدار» بر این موضوع تمرکز دارد و انتظار می‌رود 28 میلیون بازدیدکننده جذب کند. این روند، برندهای حاضر را به سمت تولید محصولات سبزتر سوق داده و صادرات این محصولات را تقویت کرده است.
در مقایسه با دبی، که با زیرساخت‌های پیشرفته و رویدادهایی مانندGitex Global به قطب نمایشگاهی خاورمیانه تبدیل شده، ایران اکسپو 2025 تهران با 4030 تاجر از 104 کشور و 2000 شرکت، پتانسیل بالایی برای صادرات غیرنفتی نشان داد. انتظار می‌رفت قراردادهایی به ارزش 3 تا 5 میلیارد یورو امضا شود، اما کمبود زیرساخت‌هایی مانند هتل و مشکلات لجستیکی، رقابت‌پذیری آن را در برابر دبی محدود کرد. چالش‌های این صنعت شامل افزایش هزینه‌های برگزاری به دلیل تورم جهانی و رقابت فزاینده میان مراکز نمایشگاهی است. با این حال، فناوری‌های هوش مصنوعی و تحلیل داده، با بهینه‌سازی شبکه‌سازی و بازاریابی، اثربخشی نمایشگاه‌ها را افزایش داده‌اند. صنعت نمایشگاهی با ایجاد ارتباطات مستقیم، معرفی محصولات نوآورانه و تقویت برندسازی، به صادرات جهانی شتاب می‌بخشد. برای حفظ این نقش، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دیجیتال، پایداری و همکاری‌های بین‌المللی ضروری است. نمایشگاه‌ها نه‌تنها ویترینی برای محصولات، بلکه پلی برای پیوند اقتصادهای جهانی هستند.
